Maria Volokh, 1 december 2023, voor Tochka:
https://pointmedia.io/story/6569d73ea509d9dd53cad0ea
Vertaald door Aleksei Nazarov met hulp van ChatGPT
Een schreeuw om hulp van een LHBTI-vluchteling uit Rusland die in een kamp woont waar in een jaar tijd twee zelfmoorden hebben plaatsgevonden.

Rouwbericht (“Mikhail Zubchenko. 1999-2023. AZC Echt. Wij condoleren hierbij alle vrienden en familieleden namens LGBT World Beside en de gehele Russischtalige gemeenschap in Nederland”). Bron: LGBT World Beside.
Gisteren erkende het Russische Hooggerechtshof de LHBTI-gemeenschap als “extremistische organisatie”. LHBTI-mensen verlaten Rusland massaal. Echter, verhuizen naar een veilig land is geen garantie voor een beter leven. Zo pleegde een paar dagen geleden de 24-jarige Russische vluchteling Mikhail Zubchenko zelfmoord in Nederland.
“Dit is al het derde verlies dit jaar […]. Sterfgevallen in vluchtelingenkampen, vooral onder de LGBTQIA+-gemeenschap, worden een verontrustende trend. Dit is niet langer slechts een incident, maar een roep om hulp. De overheid en COA moeten het beleid ten aanzien van de huisvesting van vluchtelingen uit kwetsbare groepen heroverwegen.”, schreef de Europese organisatie LGBT World Beside.
In september nam een 30-jarige vriend van Mikhail contact op met de redactie van het Russischtalige social media-kanaal “Mozhem Ob’yasnit” (“Wij kunnen het uitleggen”, MO). Deze vriend, Salim, woont in hetzelfde vluchtelingenkamp in Echt. Hij probeerde de aandacht van het publiek te vestigen op de problemen waarmee LHBTI-vluchtelingen in kampen worden geconfronteerd, zoals het gebrek aan adequate medische zorg en psychologische ondersteuning, een veelvuldigheid aan bureaucratie en intransparantie van het asielproces.
“De dood van Mikhail is het volgende gevolg van deze problemen. Op ons vluchtelingen zit niemand te wachten. Niemand vertelt of laat zien hoe we leven. En we leven verschrikkelijk. Niemand spreekt over dat we hulp of vertegenwoordiging nodig hebben. Ja, we hebben bescherming gekregen. En ik ben daar oprecht dankbaar voor. Maar dat betekent niet dat we nu moeten zwijgen als onze rechten worden geschonden. Hoewel velen inderdaad bang zijn om te spreken en daarvoor vergelding te krijgen.”, zei Salim in een gesprek met MO.
Salim woont al meer dan een jaar in Echt: sinds oktober 2022. Hij nam het besluit om te verhuizen na aangevallen te zijn door homofoben, terwijl ook de de “homopropaganda”-wet werd aangescherpt en er een gedeeltelijke mobilisatie was aangekondigd. “We hebben hier een klein kamp, er wonen ongeveer 400 mensen. Er zijn hier 15 tot 20 LHBTI-vluchtelingen. Dat zijn niet alleen Russischsprekende jongens”, zegt Salim. Volgens hem wonen in andere Nederlandse kampen veel meer LHBTI-ers. Met de erkenning van de “LHBTI-beweging” in Rusland als extremistisch zal hun stroom alleen maar toenemen.
We publiceren hieronder een tekst van Salim Aleulov
Over de overledene
Mikhail was een fantastische jongen, heel liefdevol en vriendelijk. We ontmoetten elkaar in april bij de huisartsenpost op het kamp. Hij kwam daar om even op een warme plek te zitten voordat hij naar zijn zus ging, bij wie hij geregeld logeerde. Op een gegeven moment gooide ze hem eruit vanwege een verergering van zijn angststoornis. Vanaf die tijd zat hij elke dag bij ons in het kamp, dat was ergens half mei.
Hij kwam hier aan in een zeer slechte psychische toestand. Hij begreep bijna niets van wat er om hem heen gebeurde. Hij verloor zijn rugzak in de trein terwijl hij onderweg was. In de rugzak zaten al zijn spullen en documenten.
Ik hielp hem voor zover ik kon, maar hij was een zeer bescheiden en gesloten persoon. We gingen samen naar de kerk voor de dienst. Ik ben niet gelovig, maar dit was belangrijk voor hem.
Ik had kunnen voorzien dat hij zelfmoord zou plegen. Maar de laatste tijd spraken we niet om persoonlijke redenen. Ik neem een deel van de schuld op me voor zijn dood. Hij probeerde mij te contacteren, maar omdat ik me nog steeds ernstig beledigd voelde, negeerde ik alles.
Het lichaam van Mikhail werd buiten het terrein van het kamp gevonden. Het kampmanagement reageerde niet echt. Alleen bij de receptie plaatsten ze een portret van Mikhail met zijn geboorte- en sterftejaar en een kaars. We hebben geen officiële informatie en details. Toen we probeerden contact op te nemen met zijn zus, zei ze dat ze ons niets kon vertellen.
Redenen voor zijn zelfmoord
De belangrijkste katalysatoren voor mensen die hier zelfmoord plegen, zijn het ontzeggen van asiel en een gebrek aan ondersteuning. Dit is al het tweede geval van zelfmoord in ons kamp dit jaar, het derde geval in Nederland. En ik heb het hier alleen nog over de LHBTI-gemeenschap.
Mikhail was biseksueel. Biseksuele vluchtelingen wordt in Nederland zelden asiel verleend. Een paar weken geleden, voor zijn dood, had hij zijn tweede interview, op basis waarvan juist de beslissing wordt genomen om hem al dan niet asiel te verlenen. Ik denk dat het mogelijk was dat hij afgewezen zou worden, en dat dit een van de redenen zou kunnen zijn.
Ongeveer een half jaar geleden pleegde een jonge transgendervrouw zelfmoord. Ik kende haar ook, maar niet van dichtbij. Eerder had ik gezien hoe ze in een grootschalige chat voor vluchtelingen in Nederland vroeg naar mogelijkheden voor euthanasie. En in plaats van haar op de een of andere manier te ondersteunen, begonnen mensen haar bijna te beledigen, maakten ze grappen over haar en bagatelliseerden ze haar ervaringen.
De belangrijkste problemen
De grootste uitdaging is de onzekerheid en onduidelijkheid. Ze plaatsen ons in een kamp en zeggen dat we maximaal 15 maanden moeten wachten op het tweede interview. Na 15 maanden verandert er niets. En je kunt er niets aan doen vanwege de bureaucratie. We dienen klachten in, maar ontvangen alleen standaardantwoorden.
Ik kan geen ondergoed of sokken voor mezelf kopen. Waarom? Omdat ik een jaar lang niet heb mogen werken. Volgens de wet hadden ze mij zes maanden na mijn toelating een BSN moeten toekennen, maar dat deden ze pas na een jaar.
Nog een probleem is de ondoorzichtigheid. De ene krijgt na twee maanden een verblijfsvergunning, terwijl anderen, zoals ik, 15 maanden wachten. En sommigen wachten zelfs twee jaar. Het is allemaal zo willekeurig, het lijkt wel Russische roulette. Toen we een ambtenaar van de IND in ons kamp vroegen waarom dit gebeurde, antwoordde hij dat sommigen geluk hebben en anderen pech.
Op een dag raakte ik geld kwijt aan oplichters, ging naar de politie, maar ze zeiden dat ik niet genoeg bewijs had, zelfs met het rekeningnummer van de oplichters in de hand. Een organisatie die vluchtelingen helpt, weigerde te helpen en zei: “Sorry, we helpen alleen burgers van Oekraïne”.
We hebben advocaten die gratis door de staat worden verstrekt, maar ze doen niets. Ze reageren ofwel niet of ze antwoorden heel langzaam met iets als “I don’t know” of “I have no idea”. Overal waar we naartoe gaan, zeggen ze: “Sorry, we kunnen je niet helpen”.
Als er tenminste maar een instrument was om met de bureaucratie te communiceren, zou ik natuurlijk niet klagen. Maar zo’n instrument bestaat niet. We bevinden ons in een grijze zone.
Een ander probleem is de gezondheidszorg. Ongeveer een maand geleden werd ik wakker van hevige buikpijn, belde een ambulance, maar in plaats van uit te rukken, stelden ze me twintig minuten lang vragen via de telefoon met een tolk erbij. Toen ik uiteindelijk smeekte: “Alsjeblieft, ik voel me echt verschrikkelijk”, kreeg ik te horen: “Ja, we begrijpen u, maar het laten uitrukken van een ambulance is heel erg duur. Neem een paar tabletten paracetamol en ga daarna naar uw lokale huisarts.”
Een andere jongen uit het centrale kamp kreeg een blindedarmontsteking, maar de ambulance kwam niet. Het was puur een wonder dat zijn leven gered kon worden.
Ik heb bijvoorbeeld een hernia tussen mijn rugwervels. Ik bracht mijn medische documenten uit Rusland mee en vroeg om een dikker matras zodat mijn rug niet pijn zou doen. Ze zeiden echter dat mijn MRI te lang geleden was gemaakt, een jaar geleden. Ze maakten hun eigen MRI en zeiden dat de hernia zogenaamd was verdwenen. Dat is gewoon absurd. Uiteindelijk was er iemand van buiten die die situatie niet aan kon zien, en die een matras voor mij kocht en het naar me opstuurde.
Zelfmoord is het ergste wat kan gebeuren, maar daarnaast zie je ook drugsverslaving en alcoholisme. Mensen raken wanhopig en beginnen zichzelf te vernietigen. We hebben vertegenwoordiging nodig om klachten en verzoeken te kunnen indienen. Politici in ballingschap praten constant over hoe ze het leven van Russen zullen verbeteren als ze aan de macht komen, maar jongens, we zijn hier ook, we zijn ook in Europa. We zijn met veel meer dan slechts tientallen of honderden mensen. We hebben nu hulp nodig.
Iedereen heeft deze problemen, zonder uitzondering. Ik zeg jullie eerlijk, iedereen die ik in de Russischtalige LHBTI-community tegenkom, loopt tegen precies dezelfde problemen aan. En we hebben geen enkele invloed op de situatie.